Yeni bir araştırmaya göre COVİD geçirdikten sonra taburcu olan hastalarda çeşitli problemler 6. aya kadar devam ediyor. Yorgunluk halsizlik yanında endişe kaygı depresyon gibi sorunlar, uyku problemleri ve bazı akciğer sorunları sık olarak görülüyor.
Wuhan Çin’den bir hastaneden gelen çalışmada Ocak-Mayıs 2020 hastaneden çıkan ortalama yaşı 57 olan 1733 hasta ortalama 6 ay izlenmiş. Günlük yaşantılarında yaptıkları ile ilgili anket sorularını cevaplamak yanında, hastalar çeşitli muayeneler, yürüme değerlendirmeleri ile akciğer ve kan testlerinden geçirilmiş. Bulgu veya şikayetler şiddetine göre sınıflanmış. Ayrıca kanda antikor seviyeleri ölçülmüş.
6. ayın sonunda hastalarda en sık yorgunluk (%63), ve uyku problemleri (%26) görülmüş. Yürüme testlerinde 3te 1’i çok çok kötü olmakla beraber, sadece ¼’ü eski seviyelerine ulaşabilmişler. %75’i kas zayıflığına bağlı olarak, hastalık öncesine göre daha az yürüyebiliyorlarmış. Yine, hastaların yarısından fazlasının akciğer çalışma kapasitesinde belirgin azalma görülmüş. Çoğu hastada tedavi gerektirecek düzeyde endişe, kaygı problemleri ve depresyon görülmüş. Problemler kadınlarda daha sık olarak devam ettiği raporlanmış.
Hastaların %76’sının en az bir yeni sorunu görülmüş. Hastalığı ağır geçirenlerde, 6. ayda akciğer sorunları daha sık imiş. Zamanla azalan antikor seviyeleri de araştırmacılar tarafından endişe verici bulunmuş.
Dr. Genco Yücel ne diyor?
Araştırma ile ilgili bir notum, bunun salgının nispeten erken döneminde bir çok deneysel tedavinin yanlış olarak uygulandığı süreçte olmasıdır. Yani bu rakamları günümüzdeki tüm COVİD hastalarına uygulamak doğru mu, bilmiyorum.
Kişisel tecrübem, COVİD geçirenlerde bir takım şikayetlerin aylarca devam ettiğidir. Çoğu hasta aylarca eski gücüne dönemezken, bir kısım kaybettikleri tat veya koku duyusuna aylar sonra kavuşuyorlar. Bir kısımda da yeni psikolojik sorunlar gelişiyor. Bu araştırma da bu gözlemi teyit ediyor.
COVİD geçirip, hastaneden çıkmakla iş bitmiyor. Bu kişiler de, bazı kronik hastalıklar da yaptığımız gibi, nekahat döneminde güçlenmeye yönelik rehabilitasyon, psikolojik veya yeri geldiğinde psikiyatrik destek programları ve bir akciğer doktoru denetiminde takiplerin bir süre belki 6 aya kadar yapılması gerekli görünüyor. COVİD sonrasında bu konularla ilgili doktorların yer aldığı grupların bu hastaları ele almaları gerekli gibi duruyor.
Bir zamanlar, hasta olup atlatanlara, imrenilirdi. Bu kişilerin artık korkacak bir şeyleri kalmadığı düşünülürdü. Ancak, bu araştırmanın da söylediği gibi, hastalığın yaratabileceği tahribatın aylarca, belki daha uzun sürebileceği sebebiyle, hastalığa yakalanmamanın çok önemli olduğunu bir kere daha vurgulamam lazım.
Son günlerde sıkça vurguladığım gibi, aşılanma hastalanmama veya hastalığı daha hafif geçirmek için gereklidir. Aşılanmanın sonrasında hastalığı yakalanan kişilerde bu uzun süreli şikayetleri de azaltacağını tahmin ediyorum. Sosyal izolasyon ile maske kullanımı ile korunmaya a devam ederken, sıramız geldiğinde aşılanmayı ihmal etmeyelim. Ben aşı oldum, korunmaya devam ediyorum. Siz de olun ve korunmaya devam edin.